| उपसर्ग |
अर्थ |
उपसर्ग से बने शब्द |
| अ |
अभाव |
अज्ञान, अधर्म, अस्वीकार |
| अति |
अधिक, ऊपर, उस पार |
अतिकाल, अत्याचार, अतिकर्मण, अतिरिक्त, अतिशय, अत्यन्त, अत्युक्ति, अतिक्रमण |
| अध |
आधे के अर्थ में |
अधजला, अधपका, अधखिला, अधमरा, अधसेरा |
| अधि |
ऊपर, श्रेष्ठ |
अधिकरण, अधिकार, अधिराज, अध्यात्म, अध्यक्ष, अधिपति |
| अन |
निषेध के अर्थ में |
अमोल, अपढ़, अजान, अथाह, अलग, अनमोल, अनजान |
| अनु |
पीछे, समानता, क्रम, पश्र्चात |
अनुशासन, अनुज, अनुपात, अनुवाद, अनुचर, अनुकरण, अनुरूप, अनुस्वार, अनुशीलन |
| अप |
बुरा, अभाव, हीनता, विरुद्ध |
अपकार, अपमान, अपशब्द, अपराध, अपहरण, अपकीर्ति, अपप्रयोग, अपव्यय, अपवाद |
| अव |
हीनता, अनादर, पतन |
अवगत, अवलोकन, अवनत, अवस्था, अवसान, अवज्ञा, अवरोहण, अवतार, अवनति, अवशेष |
| आ |
ओर, सीमा, समेत, कमी, विपरीत |
आकाश, आदान, आजीवन, आगमन, आरम्भ, आचरण, आमुख, आकर्षण, आरोहण |
| उप |
निकटता, सदृश, गौण, सहायक, हीनता |
उपकार, उपकूल, उपनिवेश, उपदेश, उपस्थिति, उपवन, उपनाम, उपासना, उपभेद |
| उन |
एक कम |
उत्रीस, उनतीस, उनचास, उनसठ, उनहत्तर |
| औ |
हीनता, निषेध |
औगुन, औघट, औसर, औढर |
| कु-क |
बुराई, हीनता |
कुखेत, कुपात्र, कुकाठ, कपूत, कुढंग |
| दु |
बुरा, हीन |
दुकाल, दुबला |
| नि |
निषेध, अभाव, विशेष |
निकम्मा, निखरा, निडर, निहत्था, निगोड़ा |
| नि |
भीतर, नीचे, अतिरिक्त |
निदर्शन, निपात, नियुक्त, निवास, निरूपण, निवारण, निम्र, निषेध, निरोध, निदान, निबन्ध |
| निर् |
बाहर, निषेध, रहित |
निर्वास, निराकरण, निर्भय, निरपराध, निर्वाह, निर्दोष, निर्जीव, निरोग, निर्मल |
| प्र |
अधिक, आगे, ऊपर, यश |
प्रकाश, प्रख्यात, प्रचार, प्रबल, प्रभु, प्रयोग, प्रगति, प्रसार, प्रयास |
| परा |
उलटा, अनादर, नाश |
पराजय, पराक्रम, पराभव, परामर्श, पराभूत |
| परि |
आसपास, चारों ओर, पूर्ण |
परिक्रमा, परिजन, परिणाम, परिधि, परिपूर्ण |
| प्रति |
विरोध, बराबरी, प्रत्येक, परिवर्तन |
प्रतिक्षण, प्रतिनिधि, प्रतिकार, प्रत्येक, प्रतिदान, प्रतिकूल, प्रत्यक्ष |
| बिन |
निषेध |
बिनजाना, बिनब्याहा, बिनबोया, बिनदेखा, बिनखाया, बिनचखा, बिनकाम |
| भर |
पूरा, ठीक |
भरपेट, भरसक, भरपूर, भरदिन |
| वि |
भित्रता, हीनता, असमानता, विशेषता |
विकास, विज्ञान, विदेश, विधवा, विवाद, विशेष, विस्मरण, विराम, वियोग, विभाग, विकार, विमुख, विनय, विनाश |
| सु |
सुखी, अच्छा भाव, सहज, सुन्दर |
सुकृत, सुगम, सुलभ, सुदूर, स्वागत, सुयश, सुभाषित, सुवास, सुजन |
| सम् |
पूर्णता, संयोग |
संकल्प, संग्रह, सन्तोष, संन्यास, संयोग, संस्कार, संरक्षण, संहार, सम्मेलन, संस्कृत, सम्मुख, संग्राम |